Nghề thủ công mỹ nghệ xuất khẩu và những điều thiết yếu

No comments

Chính vì vậy, đại đa số DN vẫn cần phải có những định hướng nhất định từ phía các cơ quan chức năng để DN có thể tự tin và tham gia mở rộng thị trường một cách bài bản hơn,

Thủ công mỹ nghệ là hàng xuất khẩu có thế mạnh và tiềm năng lớn của nước ta. Tuy nhiên, xuất khẩu mặt hàng này hiện đang gặp không ít khó khăn, trong đó trở ngại lớn nhất là ở khâu thiết kế.
Thủ công mỹ nghệ là gì
Phóng viên TBTCVN đã có cuộc trao đổi với ông Đỗ Kim Lang, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) xung quanh vấn đề này.
PV: Thưa ông, ông đánh giá thế nào về tình hình xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ nước ta thời gian qua?
Ông Đỗ Kim Lang: Thời gian vừa qua, thủ công mỹ nghệ là một trong những ngành xuất khẩu (XK) khá mạnh cả về số lượng và chất lượng. Thống kê sơ bộ cho thấy, hiện nay Việt Nam xuất khẩu khoảng 1,5 tỷ USD hàng năm.
Theo dự báo, trong thời gian tới, XK mặt hàng này sẽ còn tiếp tục tăng bởi nước ta có nhiều lợi thế sản xuất. Đặc biệt, làng nghề của Việt Nam có nhiều năng lực để cung ứng các mặt hàng chất lượng tốt, mẫu mã phong phú…
Tuy nhiên, trong thời gian qua, XK cũng bộc lộ nhiều hạn chế cần sớm khắc phục để có thể tăng thêm giá trị hàng hóa XK cho xứng với những tiềm năng mà chúng ta đang sở hữu trong lĩnh vực này.
PV: Vậy hạn chế lớn nhất của hàng thủ công mỹ nghệ XK nước ta là gì?
Ông Đỗ Kim Lang: Điểm yếu nhất của chúng ta hiện nay là ở khâu thiết kế. Hiện chúng ta chủ yếu thiết kế theo tính chất truyền thống, làm các mặt hàng đã có quá trình sử dụng từ trước theo kinh nghiệm chứ chưa tiếp cận hay hấp thụ được các yêu cầu sử dụng của thị trường thế giới.
Hiện đa phần các làng nghề chỉ sản xuất gia công theo mẫu thiết kế của nước ngoài. Chỉ có một số ít DN đầu tư cho thiết kế và hoàn thiện một sản phẩm từ khâu đầu tiên cho đến khâu cuối cùng, mang thương hiệu của mình.
Ngoài ra, trong hoạt động làng nghề còn rất nhiều bất lợi, ví như chưa chuyên môn hóa, khi có thời gian nông nhàn thì mới làm. Đặc biệt, tay nghề chưa được đào tạo một cách nghiêm túc, bài bản… để có thể sản xuất sản phẩm chất lượng cao, số lượng lớn.
PV: Nhật Bản được đánh giá là một trong những thị trường XK hàng thủ công mỹ nghệ quan trong nhất của nước ta. Theo ông, thị trường này đang đòi hỏi gì?
Ông Đỗ Kim Lang: Với thị trường Nhật Bản, hiện nay chúng ta đang XK những mặt hàng chúng ta đang có, còn nếu như xuất đúng như những gì thị trường này mong muốn thì cho đến giờ vẫn chưa có cách nào để có thể làm được điều đó.

Hiện đa phần các làng nghề chỉ sản xuất gia công theo mẫu thiết kế của nước ngoài. Ảnh: TL
Hiện chỉ có số ít DN có điều kiện để thuê chuyên gia tư vấn Nhật thiết kế mẫu mã cho các sản phẩm XK. Còn lại các DN nhỏ hơn, không có điều kiện thì phải dựa vào những hỗ trợ mang tính chất rất chung chung. Thời gian vừa qua, Cục xúc tiến thương mại cùng với Nhật Bản đã có những hỗ trợ kiểu tương tự như vậy. Tuy nhiên, trên thực tế, không có hiệu quả.
Chúng tôi đang bắt đầu khởi động các chương trình hỗ trợ thiết kế cho DN. Lần này, chúng tôi tiếp tục phối hợp với Nhật Bản trong chương trình thiết kế sản phẩm đẹp của Nhật, đưa các chuyên gia từ Nhật vào cùng phối hợp với các DN Việt Nam. Phía Nhật sẽ đóng góp chi phí đi lại, phí tư vấn, các DN thì đóng góp chi phí sản xuất và thiết kế để tạo ra các mặt hàng mẫu giới thiệu tại các hội chợ quốc tế lớn tại Nhật Bản. Đây là cách hay nhất để hai bên có thể cùng chia sẻ những rủi ro nếu có cũng như lợi nhuận.
PV: Bên cạnh sự trợ giúp của các cơ quan quản lý và Hiệp hội, theo ông, DN Việt thời gian qua cũng đã tự tìm kiếm, khai phá các thị trường mới, thưa ông?
Ông Đỗ Kim Lang: DN thủ công mỹ nghệ nước ta đã năng động hơn, một số DN không cần phải có sự hỗ trợ thì mới đi khảo sát và tìm hiểu thị trường, tự họ vẫn tổ chức đi theo kiểu tự phát, có cơ hội là họ nắm bắt ngay. Tuy nhiên, trên thực tế, số lượng DN này rất ít.
Chính vì vậy, đại đa số DN vẫn cần phải có những định hướng nhất định từ phía các cơ quan chức năng để DN có thể tự tin và tham gia mở rộng thị trường một cách bài bản hơn, rủi ro thấp hơn.
Ngoài ra, trong thời gian tới để có thể XK tốt, nhà sản xuất và DN cần quan tâm đầu tư hơn nữa cho việc thiết kế mẫu mã sản phẩm. Coi đây như một bước khởi đầu cũng là bước quan trọng nhất để có được một sản phẩm hàng hóa tốt XK.